ေကာင္းကင္အျမင္ ဇာတာခြင္ ၁၃
၂၂။ စတယ္လာရီယံတြင္ ဒိသ်ွစက္သို႕ၾကည့္ျခင္း။
ယၡင္ပို႕စ္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏ 2017-08-02 ညေနဆည္းဆာခ်ိန္ ရွိပကတိ ေကာင္းကင္သို႕ ၾကည့္ရႈခဲ့ပါသည္။ ေကာင္းကင္အျမင္ ၾကည့္ရႈရာ၌ ေန၊ လ၊ ၾကယ္တာရာတို႕၏ တည္ေနရာ အသီးသီးကို မုိးကုတ္စက္ဝိုင္း၊ မြန္းတည့္စက္ဝိုင္း၊ အစရွိေသာ စက္ဝိုင္း မ်ားသို႕ ရည္ညႊန္းၾကည့္ရႈျခင္းသည္ အေလ့အက်င့္ေကာင္း တရပ္ျဖစ္သည္။ ေဆာ့ဖ္ဝဲတြင္ ရည္ညႊန္းစက္ဝိုင္းမ်ား ဖြင့္ရန္ F4 ကိုႏွိပ္ျခင္းျဖင့္
Sky viewing options ေကာင္းကင္ၾကည့္ဖို႕
စိတ္ၾကိဳက္ေရြးရန္ အတြက္ Landscape
ေအာက္၌ Guereins ျမက္ခင္းျပင္မွ Ocean
ပင္လယ္ျပင္သို႕ ေျပာင္းသည္။ Markings ေအာက္၌ Equator
အီေကြတာ၊ Meridian မြန္းတည့္စက္ဝိုင္း Horizon မိုးကုတ္စက္ဝိုင္း ႏွင့္ Ecliptic ေနသြားလမ္း တို႕ကို Fig. Sky-45 တြင္ျပထားသည့္ ့အတိုင္း ဖြင့္သည္။ ဤကဲ့သုိ႕ဖြင့္ လွ်င္ အီေကြတာကို အျပာေရာင္ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ မြန္းတည့္စက္ဝိုင္းအား အစိမ္းေရာင္ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ မိုးကုတ္စက္ဝိုင္းကို ပင္လယ္ေရျပင္ နယ္နိမိတ္ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ေနသြားလမ္းအား အနီေရာင္ျဖင့္ လည္းေကာင္း အသီးသီးေတြ႕ျမင္ ရမည္ျဖစ္သည္။ ထို႕ျပင္
ေကာင္းကင္အီေကြတာ စံနစ္ဂရစ္ စက္ဝိုင္းမ်ားဖြင့္ထားရန္ E ကိုႏွိပ္သည္။
ေရွးဦးစြာ မြန္းတည့္စက္ဝိုင္း အပါအဝင္ အေရွ႕ဖက္ျခမ္းကို ၾကည့္ရန္ E အမွတ္ကို ေမာက္စ္ျဖင့္ ဒရက္ဂ္လုပ္ဆြဲယူ၍ စကၠရင္ အလယ္ေအာက္နားတြင္ ေနရာခ်သည္။ ဝဲဖက္စြန္း၌ N ႏွင့္ ယာဖက္စြန္းတြင္ S တို႕ အသီးသီး တည္ရွိလွ်က္ ထိပ္တည့္မွတ္ Z အပါအဝင္ မြန္းတည့္စက္ဝိုင္းကို ျမင္ႏိုင္ရန္ ေမာက္စ္၏ရိုလာအား ေနာက္သို႕ဆြဲယူခ်ံဳ႕လွ်င္ Fig. Sky-46 ၌ျပထားသကဲ့သို႕ အေရွ႕ စက္လံုးျခမ္းကို ျမင္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ေျမျပင္တြင္ အေရွ႕အရပ္သို႕ မ်က္ႏွာမူလွွ်က္ ေမာ့ၾကည့္ေသာ ျမင္ကြင္းျဖစ္သည္။ ကလစ္ လုပ္ေရြးခ်ယ္ထားေသာ ေဇ႒နကၡတ္ကို အီေကြတာစံနစ္တြင္ မဟာဝိသုဝမွ အစျပဳ၍ တက္ေထာင့္မွန္
(Right Ascension)
ႏွင့္ ၾကႏၱီ (Declination) တို႕တိုင္းတာပံုအား ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါသည္။
အလားတူပင္ ေနသြားလမ္းစံနစ္၌ မဟာဝိသုဝ မွစတင္လွွ်က္ေနသြားလမ္းေၾကာင္းအတိုင္းေလာင္ဂ်ီတြဒ္ (Longitude) ႏွင့္လတၱီတြဒ္ (Laitude)
တို႕အား မည္ကဲ့သို႕ တိုင္းတာသည္ကို Fig. Sky-47 တြင္ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ ပါသည္။ လက္ဝဲဖက္ အထက္စြန္း၌ ေဖၚျပထားေသာ တက္ေထာင့္မွန္၊ ၾကႏၱီ၊ ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ႏွင့္ လတၱီတြဒ္တန္ဖိုးတို႕
သည္ ၾကယ္နကၡတ္တို႕ အတြက္
ကာလအခ်ိန္တိုအတြင္း ေျပာင္းလဲမႈ မရွိေသာ္လည္း ေန၊ လ ႏွင့္ ၿဂိဳဟ္တို႕အတြက္ ေန႕စဥ္ႏွင္
့အ မွ် ေျပာင္းလဲေလ့ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါသည္။
အီေကြတာစံနစ္ႏွင့္ ေနသြားလမ္းစံနစ္ တို႕တြင္ မဟာဝိသုဝမွ စတင္တိုင္းတာေၾကာင္း ေဖၚျပခဲ့ေသာ္လည္း ဝိသုဝကို မျမင္ႏိုင္ျခင္း ေၾကာင့္ Fig. Sky-48 တြင္ျပထားသကဲ့႕သို႕ ေမာက္စ္ျဖင့္ ထပ္မံစေကး ခ်ံဳ႕ၾကည္ရာတြင္ စူဠဝိသုဝကို သာေတြ႕ႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ မဟာဝိသုဝသည္ မျမင္ႏိုင္ေသာ အဒိသွ်စက္၌ တည္ရွိမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းသိရွိ ႏိုင္သည္။ Fig. Sky-47 တြင္ မိုးကုတ္စက္ဝိုင္း တေလွ်ာက္ W ကို စကၠရင္၏ အေရွ႕ဖက္ ေအာက္ပိုင္းအလယ္သို႕ ေရာက္ေအာင္ ဒရက္ဂ္ လုပ္ယူပါက Fig. Sky-49 တြင္ျပထားသည့္ အတိုင္းေတြ႕ရမည္။ ဤပံုသည္ ေျမျပင္တြင္ အေနာက္အရပ္သို႕ မ်က္ႏွာမူလွွ်က္ ေမာ့ ၾကည့္ေသာ ျမင္ကြင္း ျဖစ္သည္။ ဓူဝံၾကယ္ Polaris ႏွင့္ ေျမာက္အရပ္ N တို႕သည္ ယာဖက္တြင္လည္းေကာင္း ေတာင္အရပ္ S သည္ ဝဲဖက္၌လည္းေကာင္း အသီးသီး တည္ရွိၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရမည္။
ဒိသွွ်စက္ ခြင္လံုးျပည့္ ျမင္ႏိုင္ရန္
အေနာက္အရပ္သို႕ ေခါင္းျပဳလဲေလွွ်ာင္း ၾကည့္ရႈေသာ္ ေတြ႕ရမည့္ ျမင္ကြင္းကို Fig. Sky-50 ၌ျပ ထားသည္။ ဤအေနအထားတြင္ မြန္းတည့္စက္ဝိုင္းကို
ေျမာက္-ေတာင္ေျပးေနသည့္ မြန္းတည့္မ်ဥ္းအျဖစ္ ျမင္ရေသာေၾကာင့္ မြန္း တည့္ျဖတ္ေက်ာ္သည့္
အခိုက္အတန္႕ကို ၾကည့္ရႈရန္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္သည္။ မြန္းတည့္မ်ဥ္းကို ျဖတ္ေက်ာ္ဆဲ ေကာင္းကင္ဝတၱဳ
တခု၏ အခ်က္အလက္တြင္ ေအာက္ေဖၚျပပါ ထူးျခားေသာ တည္ေနရာ တန္ဖိုးတို႕ကို ေတြ႕ႏိုင္သည္။
ဓူဝံၾကယ္၏ေအာက္(P-N) တြင္မြန္းတည့္လွ်င္
ေအာက္မြန္းတည့္ျခင္း (Lower Meridian Transit) ဟု ေခၚလွ်က္ အထက္ (P-Z-Q-S)
၌ မြန္းတည့္လွွ်င္ အထက္မြန္းတည့္ျခင္း
(Upper
Meridian Transit) ဟုေခၚတြင္
သည္။
(က) အထက္မြန္းတည့္၌
နာရီေထာင့္ Hour Angle သုည
နာရီ
(ခ) ေအာက္မြန္းတည့္တြင္
နာရီေထာင့္ ၁၂ နာရီ
(ဂ) ထိပ္တည့္မွတ္၏ ေျမာက္ဖက္
(Z-P-N)
တြင္ မြန္းတည့္ေသာ္ အဇၨမတ္ Azimuth ၀ ဒီဂရီ၊ ႏွင့္ ေတာင္ဖက္ (Z-Q-S)
၌ မြန္းတည့္လွ်င္ အဇၨမတ္ ၁၈၀ ဒီဂရီ
ေျမာက္အရပ္သို႕ မ်က္နွာမူ၍ ၾကည့္ေသာ္ Fig. Sky-51 တြင္ျပထားသကဲ့သို႕ W ကို္ဝဲဖက္ E အားယာဖက္တို႕၌ ျမင္မည္။ ဓူဝံၾကယ္ သည္မ်က္ျမင္အားျဖင့္
ေျမာက္အရပ္ လတၱီတြဒ္ တန္ဖိုးရွိ အျမင့္၌ ေနရာမေရြ႕ပဲ တည္ၿငိမ္ေနသည္ ဟုေတြ႕ျမင္ၾကရ ေသာ္လည္း
ၾကက္ေျခခတ္ပါေသာ တိုင္းတာေရး မွန္ေျပာင္းျဖင့္ ၾကည့္ရႈလွ်င္ အလြန္ေႏွးေကြးသည့္ ေရြ႕ႏႈန္းျဖင့္
ေရြ႕လွ်က္ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရ မည္။ ပံုတြင္ျပထားသည့္ အတိုင္္းကလစ္လုပ္ ထားၾကည့္လ်ွင္လည္း
နာရီေထာင့္၊ အဇၨမတ္ ႏွင့္ ျမင့္ေထာင့္ တန္ဖိုးတို႕ စကၠန္႕ပိုင္း မ်ား ေျဖးညႇင္းစြာ
ေျပာင္းလဲေနေၾကာင္း ေတြ႕ရမည္။
ေတာင္အရပ္သို႕
မ်က္ႏွာမူ ၾကည့္ရႈလွ်င္ Fig. Sky-52 အတိုင္း မြန္းတည့္မ်ဥ္း၊ အီေကြတာ၊ ေနသြားလမ္း တို႕
ဆက္စပ္ထည္ရွိ ပံုကို ေတြ႕ရမည္။ ေကာင္းကင္ ေတာင္ဝင္ရိုးစြန္းသည္ လတၱီတြဒ္ တန္ဖိုးအရ
S၏ေအာက္၌ ျမဳတ္ကြယ္ေနေသာ္လည္းမိမိတို႕ေျမာက္ဖက္ျခမ္း၌ေနထိုင္သူတို႕အတြက္ေတာင္ဝင္ရိုးစြန္းျဖင့္အလြန္နီးကပ္စြာ တည္ရွိေသာ တံငါ့ကြန္တိုင္
ၾကယ္စုကိုလည္း ျမင္ေတြ႕ႏိုင္ၾကပါသည္။
ေဖၚျပခဲ့ၿပီးေသာ
ရက္စြဲ၊ အခ်ိန္ ၏ေကာင္းကင္ျမင္ကြင္း နမူနာကို
ေလ့လာၾကည့္ရႈၿပီးလွ်င္ အျခားေသာ ရက္စြဲ၊ အခ်ိန္ ၏ေကာင္း ကင္ျမင္ကြင္းအား စတယ္လာရီယံတြင္
အလြယ္တကူ ၾကည့္ရႈသြား ႏိုင္ဖြယ္ရာ ရွိပါသည္။
Telegram userID: AWKyaw SMS: 09 459 824 750
29-10-2017 ဆက္ရန္္
Updated on 30-10-2017
No comments:
Post a Comment